Binnenkort hoop ik te kunnen beginnen aan mijn vierde boek. Dit boek zal weer een roman worden en de titel zal waarschijnlijk worden: " Bali, het verdriet achter de glimlach van een vrouw."

In de afgelopen jaren heb ik verschillende gesprekken gevoerd met Balinese vrouwen, die mij openhartig vertelden over de rol van de vrouw in het dagelijkse leven van dit eiland. Op deze manier heb ik mij een beeld kunnen hoe de vrouwen op Bali leven. Als ik eerlijk moet zijn, is dat geen mooi beeld.

In het algemeen zijn de Balinese mannen lui en gokken zij liever dan dat ze werken. Natuurlijk zijn er uitzonderingen op deze regel. Mijn chauffeur en vriend Ketut, bijvoorbeeld, werkt heel hard om drie gezinnen te kunnen onderhouden, zijn eigen gezin en dat van beide ouders. Tijdens al mijn reizen door Bali heb ik echter zoveel voorbeelden gezien van mannen die hun verantwoording niet nemen, dat de conclusie dat de Balinese mannen lui zijn, elke keer wordt bevestigd. De vrouwen zijn de dupe, zoals in veel arme landen op de wereld. Zij zijn het die de maatschappij dragen en daarbij laten zien hoe veel kracht en doorzettingsvermogen zij hebben. Ik verbaas mij elke keer weer over hun fysieke kracht. Ondanks hun frele lichaamsbouw doen zij het zwaarste werk. Vanmiddag heb ik nog een filmpje gemaakt van zes vrouwen die bij een van de tempels van Sidemen een groot aantal zware stenen in een mand laadden en vervolgens met deze zware last op hun hoofd de trappen bij de tempel omhoog liepen. De mand met stenen stond daarbij los op hun hoofd en ze liepen in een sierlijke houding of het hun geen moeite kostte. Het zou mij nooit lukken de mand met stenen op mijn hoofd te krijgen, laat staan ermee over een trap te lopen. Terwijl de vrouwen de mand met stenen op hun hoofd hadden pakten ze met twee handen een andere mand en zetten die bij een andere vrouw op het hoofd. En dat alles deden ze in een volmaakte balans. Ongelooflijk...

Bij al het zware werk hebben de vrouwen een natuurlijke glimlach op hun gezicht die hen extra mooi maakt. Achter deze glimlach schuilt heel veel verdriet. Ik heb best veel vrouwen gesproken die mij vertelden over de problemen, die door het gokgedrag van hun mannen waren ontstaan. Veel mannen kunnen geen werk vinden en gaan uit verveling dingen doen die hun gezin in ellende storten. De toerist die in sneltreinvaart langs de bezienswaardigheden van dit eiland reist wordt hiermee niet geconfronteerd. Als je echter de tijd neemt om overal een tijdje stil te staan en de mensen van dit mooie eiland te leren kennen, dan is de kans groot dat de verhalen te horen krijgt die je een andere kijk geven op het dagelijkse leven van het eiland Bali.

De afgelopen week heb ik een vrouw ontmoet die haar hart en ziel voor mij blootlegde en haar verdriet achter haar glimlach liet zien. Haar verhaal was niet alleen schokkend, maar ook ontroerend. Zij zou zo de hoofdpersoon voor mijn vierde boek kunnen zijn. Uiteraard zou ik voor haar dan een andere naam verzinnen om haar privacy te waarborgen. Toen ze vroeg of ik over haar leven een roman mocht schrijven, toen antwoordde ze meteen met "ja". Ze wilde haar verdriet achter haar glimlach met mij delen want ze vertrouwde mij. Toen ze dat zei was ik ontroerd, want het is toch heel wat als een oosterse vrouw haar ziel blootlegt en er ook nog een roman over laat schrijven. In mjjn hoofd begint zich nu een verhaal te vormen. Misschien is dit het begin van iets waarmee ik al een hele tijd rondloop...

Kees Smetsers