Het oorlogsmonument in Margarana op Bali.

Tijdens mijn recente (schrijf-) vakantie op Bali heb ik het oorlogsmonument van Margarana bezocht. Hier liggen 1372 Balinese mannen begraven die omstreeks 1946 zijn gesneuveld in de strijd tegen de Nederlanderse troepen die in opdracht van hun regering de controle over Bali weer terug probeerden te krijgen. Het was een ongelijke strijd want de Balinezen waren slecht bewapend en de Nederlanders maakten gebruik van geweren, kanonnen en bommenwerpers. Voor de Balinezen was het een "Puputan" (strijd tot de dood volgt) die vergelijkbaar is met de Puputans in Badung (het huidige Denpasar) en Klungkung. Er is echter één groot verschil, tijdens de strijd in Margarana verloren ook veel jonge Nederlandse mannen hun leven. Samen met Ketut liep ik langs de 1372 kleine monumenten die de graven markeerden en stond daar even stil. Toen wij vervolgens langs de 50 meter lange muur liepen waar alle namen van de slachtoffers gegraveerd waren beseften hoeveel hier is geleden door Balinezen en Nederlanders. Elke oorlog heeft alleen maar verliezers, dat is altijd zo geweest. Op het plein voor het monument wemelde het van busjes met Balinese schoolkinderen die hun respect gingen betuigen aan hun landgenoten die lang geleden waren gesneuveld voor hun vaderland. Ik vroeg aan Ketut of hier ook ooit toeristen komen. Hij antwoordde dat dit niet veel voorkwam. Op dat moment kwam bij mij weer de vraag naar voren waarom deze zwarte bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis nagenoeg niet beschreven is. Waarom leren onze kinderen op school zo weinig over deze gebeurtenissen ? Ingrid Dümpel heeft ooit gezegd "wij kunnen alleen herdenken wat wij weten". Dat is precies wat ik bedoel. Voor mensen die geinteresseerd zijn in de hiervoor weergegeven gebeurtenissen kan ik een van de boeken van de schrijver Ewald van Vugt aanbevelen. Het heeft de titel "De val van Bali" (ISBN 90-6265-228-x). Het is een boek dat mij diep geraakt heeft. Kees Smetsers smetserskees@hotmail.com